cuento totonaca Suerte malograda




Xatatsankgan tumin




Lengua Totonaca


Latamakgan nak kinpulataman xlamá chatúm matakuxtuná nemá liwan xlakgati skuja nak ixtiyat. Chu xla xatatita nachuná litum
ixtikú talakpuwa paxtakgnikgokán latu xlakan ixtakgalhikg xa ixtaskujutkán xlakata chu tlan xtilamalh.

Makgtúm chi kilhtamaku chi kilhtamaku latá ixmapaspitmá likuxtut chu  tlan  xlakata  nalhtli  ta  ixtiyat,  ixlilakgamakgat  akxilhli  latu lam skgolh nak akgspntla. nitu mas lakpuwá, watayá nakawanilh chu makgtasilh ixtamakuxtuná nemá na ixtaskujma, amá xla ixtamatakuxtuná tunkan katsilh tuku amá xla amá ixkitaxtuputún.

Kan ixlituxamá amá matakuxtuna chu xla ti’ixtaskujma ta’ampa nak amá katukuxtu, nachuná tawaxnalh chu tamakutulh aktsu xalu xla lilhtamat nachuná tapưakxilhli xlakata latu ixpukgali tapuwa xlakata limanít ixwanít, nachuná lilh nak ixchik chu kamasinilh ixpuskát, xa kamanán nachu xamakgapitsi ixtalakgapasnin.

Chu xla amá alh kilhtamaku latá ixpaxtokgnit, nachuná lhuwa tachixkuwít  (lakchixkuwín  chu  lakchaján)  nemá  ixta  katsi  chu
ixtakgaxmatnít  latu  jaé̛

kitaxtuputun,  ta’  alh  nak  ixchik  amá
matakuxtuná chu xla waniká xlakata amá xalu nemá ixtaskujut
nachuná nikxni tu ixamá tsankgani, chu xla makgatsakgankgólh akxni litakgalchiwinalh xa chatúm matakuxtuná, aná katsilh wanchi amá lakgsputkgol chu watayá kgalhni akxilhli.

Suerte malograda





Hace mucho tiempo vivía en mi pueblo un campesino que gustaba, como ningún otro, de trabajar la tierra. En gratitud a esa labor
amorosa, su abuelo y su padre convinieron en hacer del agricultor en su único y universal heredero.

Un día al estar removiendo la tierra para hacer surcos, vio que del suelo recién arado surgía un resplandor. Sin pensarlo mucho, mediante señas y gritos dio aviso a la persona que lo acompañada; éste, con cierta  extrañeza, supo hasta los más mínimos detalles de la aparición.

Días después de haber ocurrido ese inusual suceso, en ese mismo lugar, el campesino y su acompañante sacaron un jarrito de barro en cuyo interior había algunos residuos que, horas más tarde, él mostraría a su esposa, hijos y otros familiares.

Transcurrido un tiempo considerable de aquel acontecimiento, personas que saben de esos asuntos sobrenaturales, se acercaron a la casa del campesino para advertirle que el jarrito era un regalo destinado únicamente para él, pero el haber compartido ese descubrimiento a otra persona, provocó que el efecto esperado de sus prodigios desaparecieran.

Comentarios

Entradas populares